C’è czy ci sono? Jak poprawnie używać czasownika „esserci”

Umiesz używać poprawnie „c’è” i „ci sono”? Wiesz już co oznaczają pytania: „C’è Marco?” czy też „A Cracovia ci sono molti turisti?” Oba wyrażenia są związane z czasownikiem „esserci”. Warto zauważyć, że czasami można spotkać błąd, w którym „esserci” jest niepoprawnie zapisywane jako „essereci”. Ważne jest, aby pamiętać, że „esserci” jest poprawną formą, która pomoże Ci precyzyjnie wyrażać myśli dotyczące obecności i istnienia.

Zrozumienie, kiedy zastosować „c’è” a kiedy „ci sono”, to kluczowy krok w nauce języka włoskiego. Dzięki temu nie tylko poprawisz swoją gramatykę, ale także zwiększysz pewność siebie w codziennych rozmowach, co z pewnością przyczyni się do lepszej komunikacji z innymi.

Czym są zwroty „essere”, „esserci”, „c’è” i „ci sono”?

Czasownik „esserci” to nic innego jak połączenie czasownika „essere” (być) oraz partykuły „ci” (tam). W języku polskim nie mamy stuprocentowego odpowiednika tego wyrażenia, jednak jeśli znasz język angielski, możesz porównać sobie czasownik „esserci” do angielskiego czasownika „to be”. Włoskie ci jest odpowiednikiem angielskiego „there”. Chociaż w angielskim „there” nie tłumaczymy dosłownie jako „tam”, bo zdanie „Tam jest książka na stole” brzmi dziwnie, to we włoskim: „C’è un libro sul tavolo” to jak najbardziej naturalne zdanie. Podczas gdy *„È un libro sul tavolo”* jest niepoprawne. Zasady użycia są więc bardzo podobne do tych w języku angielskim, gdyż obie konstrukcje odnoszą się do istnienia czegoś w danym miejscu.

Na przykład:

• Angielski: „There are many trees in the park.” (W parku jest wiele drzew.)
• Włoski: „Ci sono molti alberi nel parco.”

„C’è” oraz „ci sono” to zatem odmieniony czasownik „essere” z partykułą „ci” na początku. Zobacz jak wygląda pełna odmiana:

Kiedy użyć samego „essere”?

Używamy „essere” w zdaniach, gdy chcemy wyrazić, że coś jest (lub nie jest) jakieś, lub gdy mówimy o tożsamości. Na przykład:

– Maria è alta. – Maria jest wysoka.

– Il libro è interessante. – Książka jest interesująca.

– I fiori sono colorati. – Kwiaty są kolorowe.

– Luca e Sara sono amici. – Luca i Sara są przyjaciółmi.

Częste błędne zdania, które słyszę na zajęciach to:

– „C’è difficile”, albo „Non c’è facile” zamiast: „È difficile” czy też ” Non è difficile” – To jest trudne

czy też:

– C’è un film divertente. – zamiast: „È un film divertente”

Warto pamiętać, że oprócz opisywania, „essere” stosujemy również, gdy mówimy o lokalizacji lub czasie. Schemat powinien być następujący:

PODMIOT (osoba/zwierzę/przedmiot) + BYĆ + MIEJSCE/CZAS.

Na przykład:

– Mio padre è in ufficio. – Mój tata jest w biurze.

– La penna è sul tavolo. – Długopis jest na stole.

– L’incontro è domani. – Spotkanie jest jutro.

Zmienienie kolejności elementów w zdaniu może prowadzić do nieporozumień i przypadkowego użycia „ci”. Warto więc zwracać na to uwagę!

Kiedy użyć „c’è” i „ci sono”?

Kiedy mówisz lub pytasz o lokalizację lub chcesz powiedzieć, że coś się gdzieś znajduje użyj „esserci”.

Przykłady:

– A casa c’è mio padre. – W domu jest mój tata.

-Cosa c’è a Roma? – Co jest w Rzymie?

– A Cracovia ci sono molti centri commerciali? – Czy w Krakowie jest wiele galerii handlowych?

– Sul tavolo c’è un libro? – Czy jest na stole książka?

Dodatkowo, jeśli zastanawiasz się czy lepiej użyć liczbę pojedynczą, czy mnogą dam Ci wskazówkę. Jeśli wymieniasz kilka rzeczy użyj „ci sono”, na przykład

-A casa mia ci sono una cucina, due bagni e tre camere. – W moim domu jest kuchnia, dwie łazienki i trzy sypialnie.

Zwróć uwagę, że w języku polskim używasz liczby pojedynczej, a po włosku liczby mnogiej czasownika! 🙂

Particella ci jest bardzo ważna w tych kontekstach, jej brak może kompletnie zmienić całkowicie znaczenie zdania. Zobacz jak.

„Książki są na stole” czy „Są książkami na stole”?

Jeśli nie dodasz partykuły „ci” w niektórych kontekstach zmieni ona totalni sens zdania. Na przykład:

– C’è Marco? – Jest Marco? (Zapytanie o obecność, gdy nie wiemy, czy Marco jest w barze.)

– È Marco? – Czy to Marco? (Gdy widzimy kogoś i pytamy, czy to on.)

– C’è una persona che voglio presentarti. (Informujemy, że ktoś istnieje.)

– È una persona che voglio presentarti. (Wskazujemy na osobę, która jest obok nas.)</p?

– Ci sono dolci per me? (Czy są jakieś słodycze?)

– Sono dolci per me? (Widząc słodycze, pytamy, czy są dla nas.)

Kiedy zatem użyć „ci sei”? Inne użycia czasownika „esserci”

Masz problem, chcesz napisać do kumpeli i zastanawiasz się czy „jest na Messengerze”. Zanim jej wszystko powiesz, zapytasz pewnie „ci sei?” – jesteś tam?. Użyj więc tej konstrukcji dokładnie wtedy, kiedy chcesz zapytać, czy ktoś jest obecny w jakimś miejscu. Możesz ją odmienić też przez inne osoby, jak na przykład:

Ci siete? – Jesteście tam?

Albo jeśli chcesz zapytać czy Ty sam(a) „jesteś cały/a”, czyli „Ci sono tutto/a?” .

Dodatkowo, znaczenie „ci siamo”, „ci sei” czy też „ci siete” może oznaczać „udało się!” lub „masz to? łapiesz to?”.

„Ci sei” może być używane w nieformalnym kontekście, aby zapytać, czy ktoś rozumie coś, co mówisz, zwłaszcza w rozmowach między przyjaciółmi. Jak na przykład:

– Marco, ci sei? – Marco, łapiesz to?

Jeśli chodzi o zwrot „udało się!”, możesz zaaplikować go w takich kontekstach:

-Dopo tanto lavoro, finalmente ci siamo – Po tylu staraniach, w końcu się udało!

-Abbiamo raggiunto l’obiettivo, ci siamo! – Osiągnęliśmy cel, udało się!

Ostatnim użyciem czasownika „esserci” jest nasze polskie „co jest?” „co z Tobą?”, które po włosku wyrazisz za pomocą „Che c’è ?”

-Luca, che c’è ? Sei così triste! – Co jest Luca? Jesteś taki smutny!

Podsumowując, zwrot „ci sei” i inne formy czasownika „esserci” mają różnorodne zastosowania w języku włoskim. Te zwroty wzbogacają codzienną komunikację i pozwalają na lepsze zrozumienie kontekstu, w jakim się znajdujemy. Warto nauczyć się czasownika „esserci”, aby swobodniej komunikować się w języku włoskim i lepiej rozumieć kontekst wypowiedzi.

Na koniec polecam Ci trzy piosenki. Jedną z nich na pewno już znasz. Odkryjesz w nich różne użycie czasownika „esserci” : w czasie przyszłym, czasie przeszłym i czasie teraźniejszym:

https://www.youtube.com/watch?v=9PZGRJrLerI

https://www.youtube.com/watch?v=I5cL3rpp4SU

https://www.youtube.com/watch?v=PaSU8hrgPYQ